ضمن تشکر از توجه شما به این مقاله، قصد داریم بحثی پیرامون فرآیند جوشکاری، به‌عنوان یکی از فرآیندهایی که نقشی کلیدی و حیاتی در استحکام سازه‌ها ایفا می‌کند و لازم است موردتوجه و بازرسی جدی قرار بگیرد و فنّاوری‌های پیشرفته پیرامون آن ازجمله جوشکاری رباتیک داشته باشیم که باعث اتوماسیون در صنعت خواهند شد. امیدوارم مفید واقع شود.
کلیاتی پیرامون جوشکاری
جوشکاری از مهم‌ترین و متداول‌ترین روش‌های تولید است که برای ایجاد اتصال بین مواد مختلفی از قبیل انواع فلزات و آلیاژها، پلیمرها، سرامیک‌ها و مواد مرکب استفاده می‌شود. جوشکاری استاندارد و اصولی در کنار اتصال مواد مورداستفاده، باعث بهبود خواص سطحی و پوشش دهی شده و حتی در مواردی می‌تواند با تشخیص کارشناس متخصص به‌عنوان روشی برای ترمیم عیوب استفاده می‌شود. مواد مختلفی در جوشکاری مورداستفاده قرار می‌گیرند مانند انواع الکترودها که ازجمله آن‌ها می‌توان به الکترودهای یو تی پی اشاره داشت.
امروزه مراکز مختلفی برای فروش محصولات پیرامون فرآیندهای جوشکاری وجود دارند که به‌عنوان نماینده الکترود ایساب فعالیت می‌کند. کاربردهای جوشکاری در طیف وسیعی از مصارف روزانه در ساختمان‌سازی تا صنایع خودرو، کشتی‌سازی و ساخت تجهیزات پیشرفته در صنایع هوافضا و صنایع هسته‌ای را شامل می‌شود. بدیهی است که در راستای استفاده برای کاربردهای مختلف با اهداف متعدد، روش‌ها و تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که لازم است تکنیک مناسب با هر کاربرد مورداستفاده قرار بگیرد.
با توجه به روال رو به توسعه و پیشرفت در صنایع مختلف، نیاز به اتصال مواد مختلف و لزوم توسعه این فناوری بیش‌ازپیش احساس می‌شود که آشنایی با فناوری مختلف جوشکاری و شناخت جنبه‌های مختلف از جنبه‌های تکنیکی و تئوری تا عملی و اجرایی آن، نیاز اولیه و مهم دانش‌پژوهان و صنعت‌گران و بازرسان و در کل افراد فعال در این حوزه است و لازم است تا با آگاهی از روش‌های مختلف در این فرایند و مکانیزم‌های حاکم بر آن‌ها با کاربردهای مختلف آن‌ها آشنا شده و در شرایط موردنیاز روش مناسب را انتخاب و اجرا کنند.
بررسی مقوله اتوماسیون صنعتی
طبیعتاً مانند هر فرآیند دیگری، با پیشرفت فناوری، روش‌های جوشکاری هم به‌روزتر و پیشرفته‌تر می‌شود که در راستای ارتقای چندجانبه فرآیند جوشکاری عمل می‌کند. مقوله تحول ساز و تحول‌آفرین اتوماسیون صنعتی یکی از نیروها در صنعت مدرن است که با استفاده از تلفیق فناوری‌های پیشرفته توانسته در راستای ساده‌سازی امور و فرایندهای تولید، مدیریت هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و ارتقای ایمنی کارکنان و محیط‌ها و سایر موارد و جنبه‌ها، تحولات چشمگیری ایجاد نماید.
در حالت کلی اتوماسیون صنعتی را می‌توانیم در قالب استفاده از سیستم‌های پیشرفته مانند ربات، رایانه و فناوری اطلاعات در راستای هدایت و کنترل ماشین‌آلات و تجهیزات مختلف در واحدهای صنعتی تعریف کنیم یعنی دخالت نیروی انسانی به حداقل می‌رسد. بحث جوشکاری رباتیک ازجمله جنبه‌های تجلی آن در حیطه جوشکاری است.
فناوری‌های کلیدی در اتوماسیون صنعتی
ازجمله فناوری‌های کلیدی در مقوله اتوماسیون صنعتی می‌توانیم به PLC ها یا رایانه‌های تخصصی که در راستای کنترل فرایندهای صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرند اشاره‌کنیم. سیستم‌های SCADA که در راستای نظارت و کنترل فرایندهای صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرند و رباتیک‌ها که در اتوماسیون صنعتی برای انجام امور تکراری، امور خطرناک و اموری که نیازمند دقت بسیار بالا در فرایند انجام هستند، مورداستفاده قرار می‌گیرند.
از دیگر ابعاد سیستم اتوماسیون صنعتی می‌توانیم به IOT یا اینترنت اشیا که شامل اتصال دستگاه‌ها و حس‌گرها به اینترنت است و به آن‌ها امکان برقراری ارتباط و به اشتراک‌گذاری داده‌ها را می‌دهد، هوش مصنوعی AI و یادگیری ماشین ML، از دیگر ابعاد اتوماسیون صنعتی که در راستای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و تصمیم‌گیری مورداستفاده قرار می‌گیرد، HMI به‌عنوان رابط‌های انسان و ماشین که در قالب رابط‌های کاربری تعریف می‌شوند که به اپراتورها امکان تعامل با سیستم‌های خودکار را فراهم می‌سازند، اشاره‌کنیم.
نقش و جایگاه رباتیک در اتوماسیون صنعتی
همان‌گونه که عنوان شد، مقوله رباتیک و ربات‌ها یکی از ابعاد اساسی فرایند اتوماسیون صنعتی هستند که در راستای انجام امور خاص مانند امور پرتکرار، امور خطرناک، امور مستلزم دقت ویژه، کار در شرایط خطرناک و غیره مورداستفاده قرار می‌گیرند. ازجمله ربات‌های صنعتی فعال در انجام فرایندها می‌توان به جوشکاری رباتیک در استفاده از ربات‌ها برای انجام فرایند جوشکاری، استفاده از ربات‌ها برای انجام فرایندهای مونتاژ، بسته‌بندی و غیره اشاره داشته باشیم.
همکاری انسان با ربات یکی از ابعاد اساسی آینده اتوماسیون صنعتی خواهد بود، یعنی تعامل بیشتر و همکاری بین انسان‌ها و ربات‌ها که ربات‌های همکار یا کوبات بتوانند با کار در کنار نیروهای انسانی، باعث ارتقای توانایی‌ها و عملکرد آن‌ها با بر عهده گرفتن وظایف روتین و تکراری شوند تا پتانسیل نیروهای انسانی در راستای انجام اعمال خلاقانه‌تر محفوظ بماند و این همکاری باعث ایجاد عملکرد فزاینده و ارتقاء بهره‌وری صنعتی شود.
همچنین استفاده از ربات‌ها در محیط‌های کاری خطرناک یا در شرایط خطرناک می‌تواند باعث ارتقا امنیت و تأمین جانی نیروها شود، به‌عنوان‌مثال با استفاده از ربات‌ها در محیط‌هایی مانند صنعت نفت و گاز در بالای چاه‌های نفت، در اتصال خطوط در زیر آب یا جوشکاری رباتیک.
بیشتر بدانید : آموزش جوشکاری MIG و TIG: مقایسه و کاربردها
جوشکاری رباتیک یکی از نمونه‌های اتوماسیون صنعتی
یکی از نمونه‌های اتوماسیون صنعتی جوشکاری رباتیک است؛ استفاده از ربات‌ها در فرایندهای جوشکاری تحت عنوان جوشکاری رباتیک می‌تواند مزایای متعددی داشته باشد که علاوه بر موارد بالا مانند افزایش ایمنی فرایند جوشکاری، می‌توان به استفاده هم‌زمان از چند فرایند جوشکاری اشاره داشت.
از دیگر جنبه‌های مثبت استفاده از جوشکاری رباتیک این است که در این فرایند هرکدام از روش‌های جوشکاری که مدنظر باشد درنهایت دقت و کیفیت انجام می‌گیرد. این نکته را مدنظر قرار دهیم که در جوشکاری رباتیک تجهیزات مورداستفاده می‌تواند متفاوت باشد. اینکه لازم است برای تهیه الکترود از نماینده ایساب تهیه کنیم یا نیاز به الکترودهای دیگری باشد، محل بررسی و نظر کارشناسی خواهد بود.
اول ایمنی؛ بعد کار
مقوله توجه به ایمنی در تمامی فرایندهای صنعتی و در تمامی صنایع از اهمیت فراوانی برخوردار است، چراکه در کنار اینکه در قبال تأمین جانی و تأمین امنیت تک‌تک کارکنان مسئول هستیم و لازم است شرایط امن و ایمنی برای آن‌ها فراهم کنیم، لازم است آن‌ها که ازجمله آن‌ها می‌توان به رویان جوش اشاره داشت را به تجهیزات ایمنی و حفاظت فردی نیز مجهز کرده و آموزش‌های لازم برای نحوه استفاده از آن‌ها و لزوم استفاده از آن‌ها داده شود و نظارت کامل بر عملکرد صحیح و ایمن آن‌ها صورت گیرد.
جوشکاری یکی از پرخطرترین فرایندهای صنعتی است که از ابعاد مختلفی می‌تواند آسیب‌رسان باشد و بسیار مهم است افراد دخیل در این فرایند تمامی موارد را رعایت بکنند. علاوه بر افرادی که به‌طور مستقیم با فرایند جوشکاری درگیر هستند، سایر افراد در محیط نیز بتوانند با رعایت فاصله ایمنی و عدم نگاه کردن به فرایند جوشکاری امنیت خود را به خطر نیندازند. جوشکاری رباتیک می‌تواند یکی از مواردی باشد که بار سنگین این فرایندها را از نیروهای انسانی به نیروهای رباتی منتقل کند و از خطرات بالقوه جوشکاری توسط انسان بران بکاهد.